📌 1. İş Kazası Nedir?
📌 İş kazası, çalışanların işyerinde veya işin yürütümü sırasında meydana gelen, çalışanın bedensel ya da ruhsal bütünlüğüne zarar veren olaydır.
✔ 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesinde iş kazasının tanımı ve kapsamı açıkça belirtilmiştir.
✔ Çalışanın işverene bağlı olarak çalıştığı her alanda, işin gereği olarak bulunduğu durumlarda yaşanan kazalar, iş kazası kabul edilebilir.
📌 2. İş Kazasının Yasal Tanımı
5510 sayılı Kanun’a göre iş kazası:
✔ Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
✔ İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle,
✔ Görevli olarak başka bir yere gönderildiğinde asıl işini yapmaksızın geçen sürede,
✔ Emziren kadın çalışanın çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
✔ İşverence sağlanan taşıtla işe gidiş-geliş sırasında meydana gelen olaylardır.
🚨 Örnek:
Bir işçi, fabrikada çalışırken makineye elini kaptırırsa bu durum iş kazası sayılır.
Bir çalışan, işyerine giderken işverenin servisiyle kaza yaparsa, bu da iş kazası kabul edilir.
📌 3. İş Kazası Sayılan Durumlar
| Durum | İş Kazası Sayılır mı? |
|---|---|
| Çalışanın işyerinde düşmesi | ✅ Evet |
| Fabrikada makineye elini kaptırması | ✅ Evet |
| İşverenin sağladığı servisle kaza | ✅ Evet |
| Çalışan, iş nedeniyle görevlendirilip başka şehre gittiğinde kaza | ✅ Evet |
| Öğle tatilinde çarşıya çıkarken kaza | ❌ Hayır |
| Çalışan, işyeri dışında özel işini yaparken kaza geçirmesi | ❌ Hayır |
📌 4. İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır?
✔ İş kazası meydana geldikten sonra, işverenin 3 iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirimde bulunması zorunludur.
✔ Çalışan kaza nedeniyle iş göremez durumda ise, iş göremezlik raporu alınmalıdır.
✔ SGK bildirimi yapılmazsa idari para cezası uygulanır.
🚨 Örnek:
Bir işçi 10 Haziran 2025’te iş kazası geçirirse, işveren 13 Haziran 2025 günü mesai bitimine kadar SGK’ya bildirim yapmak zorundadır.
📌 5. İş Kazasının Sonuçları Nelerdir?
✔ Geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) alınır.
✔ Sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilir.
✔ İş kazası nedeniyle işverenin maddi ve manevi tazminat sorumluluğu doğabilir.
✔ Ceza soruşturması açılabilir.
🚨 Örnek:
İşçi, kaza sonucu %20 oranında iş gücü kaybına uğrarsa, sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilir.
📌 6. İş Kazası ile Normal Kaza Arasındaki Fark Nedir?
| İş Kazası | Normal Kaza |
|---|---|
| İşyerinde veya işle ilgili durumlarda meydana gelir. | İş dışında, özel hayatta meydana gelir. |
| SGK tarafından iş kazası kapsamında değerlendirilir. | SGK iş kazası olarak kabul etmez. |
| İş göremezlik ödeneği ve gelir bağlanır. | Genel sağlık sigortası kapsamında tedavi karşılanır. |
| İşverene tazminat sorumluluğu doğabilir. | İşverenin sorumluluğu yoktur. |
📌 7. Örnek Senaryolar
| Senaryo | İş Kazası mı? |
|---|---|
| İşçi, fabrika içinde yürürken kayıp düştü. | ✅ Evet |
| Çalışan, işyeri aracıyla müşteri ziyareti sırasında kaza yaptı. | ✅ Evet |
| İşçi, öğle tatilinde dışarıda yürürken kaza geçirdi. | ❌ Hayır |
| Çalışan, işyerine kendi aracıyla gelirken kaza yaptı. | ❌ Hayır |
📌 8. İş Kazasında İşverenin Sorumluluğu
✔ İşveren, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak zorundadır.
✔ İşyerinde güvenli çalışma ortamı sağlanmazsa ve iş kazası olursa, işveren tazminat ödemekle yükümlü olabilir.
✔ İşverenin kusuru varsa, işçiye maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.
🚨 Örnek:
Makinede güvenlik tertibatı olmayan işyerinde işçinin eli koparsa, işveren hem tazminat öder hem de cezai sorumlulukla karşılaşır.
📌 9. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 İş kazası geçiren işçiye SGK’dan ne tür ödemeler yapılır?
📌 Geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilir.
🔹 İş kazası bildirimi yapılmazsa cezası var mı?
📌 Evet. SGK tarafından idari para cezası uygulanır.
🔹 İş kazası geçiren işçi işten çıkarılabilir mi?
📌 İşverenin işçiyi sırf kaza geçirdiği için çıkarması haklı fesih nedeni sayılmaz.
🔹 İş kazası geçirince dava açabilir miyim?
📌 Evet. Maddi ve manevi tazminat davası açabilirsiniz.
🔹 İş kazası sırasında işçinin kusuru varsa ne olur?
📌 İşçinin ağır kusuru yoksa, SGK yardımları yine yapılır. Kusur oranına göre tazminat indirilebilir.
Bir yanıt yazın